خلخالیم،  فرنام پورکاظم/  امشب یه بچه رو آوردن اورژانس؛ سگ به سمت صورتش حمله‌ور شده بود. مامانش خیلی محکم و شجاعانه آوردش و سپردش به بچه‌های اورژانس؛ اما بعدش تو راهرو همش خودش رو میزد. رو چشم‌های بچه رو خون پوشونده بود و نمی‌دید. داد میزد بابا سگ چشمم رو خورده! (خوشبختانه بعد مشخص شد چشمش آسیب ندیده!) این حادثه تکان‌دهنده و ناگوار را دوستی که خود شاهد آن بوده است را نقل کرده است. همچنین چند روز پیش اتفاق تلخ و ناگوار دیگری در باسمنج تبریز رخ داد و کودکی هشت ساله قربانی حمله‌ی سگ‌های ولگرد شد و دوباره مسئله‌ی تهدید سگ‌های ولگرد و گرگ‌ها را بر سر زبان انداخت.

به گفته‌ی وحید شادی‌نیا، سخنگوی اورژانس استان آذربایجان شرقی، کودک هشت ساله به دلیل حمله‌ی گرگ جان خود را ازدست داده است. اما گزارشات محلی و همچنین دوربین‌های مدار بسته منطقه نشان از این دارند که این کودک معصوم قربانی سگ‌های ولگرد شده است، نه گرگ.

در این مطلب تلاش شده است تا احتمال خطرات سگ‌های ولگرد و گرگ‌ها بررسی شود و همچنین این مطلب به بررسی عوامل افزایش سگ‌های ولگرد و تهدید‌های این موجودات ولگرد پرداخته است.

طبق مطالعات انجام شده، سگ‌ها به طور کلی نسبت به گرگ‌ها خوی آرام‌تری دارند، ولی گرگ‌ها حیواناتی هستند که خوی وحشی دارند و همین می‌تواند منجر به خطرات بالقوه‌ای شود.

در حالیکه سگ‌ها هزاران سال هست که اهلی شده‌اند و در کنار انسان زندگی کرده‌اند. پس در حالت کلی سگ‌ها حیوانات مطیع‌تر و دوستانه‌تری هستند. اما همه‌ی این‌ها به این معنا نیست که سگ‌ها حیوانات خطرناکی نیستند.

 با توجه به مطالعات و مشاهدات انجام شده در مقاله‌ی "حملات مرگبار سگ‌ها در کانادا بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۷"، سگ‌ها بسیار بیشتر از گرگ‌ها مسئول حملات کشنده و مهلک بوده‌اند و این مطالعه نشان می‌دهد که سگ‌ها در ۹۴٪ از حملات کشنده دخالت داشته‌اند، در حالی‌ که از حملات گرگ‌ها به انسان گزارشی داده نشده است.

در نتایج این پژوهش عنوان شده است که گرچه سگ‌ها و گرگ‌ها هر دو خطراتی برای انسان دارند، اما سگ‌های ولگرد، و حتی سگ‌های اهلی و خانگی که خوب تربیت نشده باشند، می‌توانند بسیار خطرناک‌تر از گرگ‌ها برای انسان باشند چرا که سگ‌ها کنار انسان‌ها زندگی‌ می‌کنند و با توجه به شرایط زندگی‌شان و تعداد زیادشان در محیط‌هایی که انسان در آن زندگی می‌کند، ترسی از انسان ندارند و می‌توانند منجر به خطرات مهلکی شوند. گرگ‌ها، گرچه حیوانات وحشی هستند اما ترس آن‌ها از انسان‌ها باعث می‌شود که از آن‌ها فرار کنند و نزدیک آن‌ها نشوند.

همچنین در کتاب ترس از گرگ‌ها: مروری بر حمله گرگ بر انسان، جان لینل اسنادی را در حدود دوره‌ی ۴۰۰ سال اخیر از حملات گرگ‌ها در سرتاسر جهان جمع‌آوری کرده است. طبق این پژوهش، تقابل گرگ و انسان در منابع مختلف که نشان از حمله‌ی گرگ به انسان باشد بسیار کم بوده است، و این حملات در قرن ۲۰ و ۲۱ به مراتب بسیار کم‌تر از قبل بوده است.

یکی از فاکتور‌های اصلی که می‌تواند منجر به حمله‌ی گرگ به انسان شود، هاری است که این عامل نیز در سگ‌ها نیز مشاهده می‌شود. یک فاکتور دیگر مربوط به موقعیتی هست که گرگ در گوشه‌ای توسط انسان گرفتار و احاطه شده باشد.

با توجه به نتایج این پژوهش، عنوان شده است که اکثریت گرگ‌ها تهدیدی برای انسان به حساب نمی‌آیند؛ "احتمال کشته شدن یک انسان توسط سگ بیشتر از احتمال کشته شدن او توسط گرگ، حتی در سرزمین گرگ‌هاست."

البته همه‌ی این‌ها بدان معنا نیست که گرگ‌ها حیوانات بی‌خطری هستند؛ این حیوانات خوی درنده و وحشی‌تری دارند و باید در فاصله‌ی مناسبی از محل زندگی ما باشند.
 
هدف این گزارش، بیش‌تر بررسی خطرات و تهدیدات سگ‌های ولگرد هست که این روز‌ها در سطح شهر تعداد انبوهی از آن‌ها جولان می‌دهند لذا یکی از تهدیدات افزایش سگ‌های ولگرد، پدید آمدن گونه‌های هیبریدی گرگاس (گرگ-سگ) در محیط زیست و محل زندگی نزدیک انسان‌ها می‌باشد.

این گونه‌ها ویژگی‌های مختلفی را از این دو گونه جانوری به ارث برده‌اند. گرگاس‌ها، برخلاف گرگ‌ها که از انسان فراری هستند، درست مانند سگ‌ها از انسان نمی‌ترسند؛ اما همانند گرگ‌ها درنده و غیرقابل تعلیم هستند.

یکی از دلایلی که به تعداد سگ‌های ولگرد اضافه می‌کند و منجر به افزایش بی‌رویه‌ و انفجارگونه‌ی این حیوانات می‌شود، غذا دادن به این موجودات هست. از تاثیرات مستقیم این حرکت، حمله‌ی سگ‌های ولگرد به ویژه به شکل دسته جمعی به سایر گونه‌های جانوری، به خصوص حیوانات در معرض انقراض هست که منجر به تهدید زیست‌بوم و زیست‌گونه‌ها می‌شود.

همچنین باور غلط دادن غذا به سگ‌های ولگرد آن‌ها را مهربان و آماده زندگی در کنار انسان‌ها می‌کند، می‌تواند منجر به معضل "شکار تفریحی" شود. به گفته متخصصان این زمینه، سگ‌های سیر می‌توانند برای سرگرمی و تفریح نیز به سایر جانوران و انسان‌ها، به خصوص کودکان و کسانی که مشکلات حرکتی دارند، حمله کنند.

یکی از توصیه‌هایی که کارشناسان به دوست‌داران این حیوانات می‌کنند این است که به هیچ وجه به این موجودات غذا ندهند. طبق گفته‌های دکتر ایمان معماریان که دوره‌های تخصصی حیات وحش را در آفریقای جنوبی، اسپانیا و هلند گذرانده است، غذا رسانی به سگ‌های ولگرد لطف به آن‌ها نیست، بلکه ظلم به حیات وحش و زیست‌بوم هست؛ چرا که علاوه بر مشکلات اشاره شده، غذا دادن به این حیوانات آن‌ها را ضعیف و ناتوان می‌کند.

بر اساس گزارشات خانم فاطمه باباخانی، کشور ایران رتبه سوم جهان را در مرگ و میر بر اثر سگ گزیدگی دارد. یکی از خطراتی که این حیوانات ولگرد ایجاد می‌کنند، انتقال بیماری "سارکوپتس" به سایر گونه‌های سگ‌سانان از جمله روباه و همچنین انسان‌ها می‌باشد. سگ‌های ولگرد همچنان می‌تواند باعث بیماری گال در انسان شود.

یکی از راه‌حل‌های پیشنهادی برای کاهش مشکلات و تهدیدهای این معضل این است که غذارسانی به سگ‌های ولگرد جرم محسوب شود و مشمول مجازات و جریمه شود که تهدیدی برای بهداشت عمومی و محیط زیست می‌باشد(که البته در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان اینگونه است).

همچنین از مجازات پیشنهادی برای این جرم، نگهداری از یکی از این موجودات توسط شخص مجرم می‌باشد. همچنین برای کنترل سگ‌های ولگرد، ابتدا باید آن‌ها را جمع‌آوری کرد و سپس با ثبت‌نام از دوست‌داران سگ دعوت کنند هر تعداد سگی را که دوست دارند، نگهداری کنند.

آن‌ها بعد از پرداخت هزینه عقیم‌سازی و واکسن‌، می‌توانند سگ‌ها را به خانه، باغ و زمین شخصی خود ببرند. همچنین زنده‌گیری و عقیم‌سازی این حیوانات و نگهداری آن‌ها در پناهگاه‌های مختص سگ‌ها در حال گسترش است و شهرداری‌ها می‌توانند با این مراکز همکاری لازم را داشته باشند.

پس بیایید با آگاهی در این زمینه و حرکت‌های هرچند کوچک ولی مهم تاثیر مثبتی بر چرخه طبیعت بگذاریم، چرا که بومرنگی که ما از روی دلسوزی نابه‌جا و عدم آگاهی به سوی طبیعت پرتاب کنیم، بعد از مدتی به سوی ما بازخواهد گشت و تاثیرات به مراتب منفی آن گریبان ما را خواهد گرفت، به همین سادگی! 

لینک کوتاه: khalkhalim.com/fd6f3