مقدمه :

در زمان ثبت نام انتخابات، سایت خلخالیم با انجام مصاحبه با کاندیداها چند هدف را دنبال کرد، اول اینکه اهالی بطور نسبی با افکار و عقاید برخی از این عزیزان آشنا شوند، دوم اینکه نظر کاندیداها در مورد برخی پروژه‌های حیاتی و لازم الاجرای خلخال پرسیده شود و در ضمن اهمیت آن پروژه ها نیز بطور ضمنی به مخاطبان و خود کاندیداها منتقل شود، سوم اینکه سطح اطلاعات کاندیداها در خصوص مسائلی همچون حقابه قزل اوزن و ردیف‌های اعتباری و ... سنجیده شود تا خود اهالی شریف هم به این نکته پی ببرند که واقعا کسانی که ادعای نشستن بر کرسی نمایندگی مجلس را دارند، حداقل به خودشان اجازه داده اند که چند خطی مطالعه کنند و با اطلاعات کافی قدم در این راه بگذارند یا فقط عشق خدمت به خلق! آنها را به این مسیر کشانیده است.

جدای از بحث حقابه قزل اوزن که تقریبا اکثریت کاندیداها برداشت و ذهنیت اشتباهی در مورد آن داشتند و حتی راه حل های اشتباهی نیز پیشنهاد دادند، متاسفانه بحث و موضوع اعتبارات ملی خلخال و کوثر نیز از آن مباحثی بود که اکثر کاندیداها اطلاعات کافی در مورد آن نداشتند و متاسفانه همین عوامل دست به دست هم می دهد تا برخی کاندیداها در محافل و مجالس تبلیغاتی خود به وعده های دروغین و بسیاری مواقع نشدنی روی بیاورند و وعده هایی بدهند که از عهده و توان نماینده مجلس خارج است و در نهایت زمینه انتخاب غلط را فراهم نماید که به نوبه خود در آینده باعث ایجاد نا امیدی در جامعه می شود.

لذا بر آن شدیم تا با تهیه مطلبی در خصوص بودجه کل کشور، اهالی شریف منطقه در جریان تقسیمات بودجه، نحوه تصویب و تخصیص آن قرار بگیرند و علاوه بر آن کاندیداهای محترم نیز در جریان قرار بگیرند که اگر قرار است وعده ای دهند و اقدامی کنند، با محدودیت بودجه مواجه هستند و تا طرح های نیمه تمام به اتمام نرسد، پروژه جدید قابل تعریف نیست، مگر تحت شرایط خاص و استثنائی. و هر بزرگواری هم بعنوان نماینده خلخال و کوثر در مجلس حضور داشته باشد، موظف است، پروژه های ملی نیمه تمام را به سرانجام برساند و از طرفی برای اخذ بودجه های مختلف از منابع متعدد حداکثر تلاش خود را انجام دهد .

بودجه کشور و سهم خلخال و کوثر از ردیف‌های اعتباری ملی

بودجه کل کشور، برنامه مالی دولت است که برای یک سال مالی تهیه و حاوی پیش‌بینی درآمدها و برآورد هزینه‌ها برای اداره امور کشور است.

لایحه بودجه کل کشور سالیانه در موعد خاصی (آذرماه) جهت بررسی و تصویب از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌گردد و پس از تصویب آن در مجلس و تایید توسط شورای نگهبان به قانون تبدیل می‌شود.

در این نوشتار تلاش می‌کنیم به طور اختصاصی به ردیف‎های بودجه کل کشور و سهم منطقه خلخال ازین ردیف‌ها بپردازیم:

از منظر مالی دو نوع ردیف بودجه وجود دارد:

ردیف‌های درآمدی که شامل جزئیات درآمدهای دولت هستند و ردیف‌های هزینه‌ای شامل جزئیات هزینه‌های دولت.

ردیف‌های هزینه‌ای بودجه در سه دسته ردیف‌های

ملی

ملی-استانی

و استانی تقسیم‌بندی می‌شوند.

در ردیف‌های ملی تصمیم‌گیری و نحوه تامین اعتبار، به طور مستقیم زیر نظر سازمان برنامه و بودجه و وزارتخانه مربوطه می‌باشد.

ردیف‌های ملی-استانی طرح‌های ملی هستند که مصارف استانی دارند، در این نوع ردیف‌ها نیز تصمیم‌گیری و نحوه تامین اعتبار، به طور مستقیم زیر نظر سازمان برنامه و بودجه و وزارتخانه مربوطه می‌باشد، اما در شرایط بخصوص به استان مجوز داده می‌شود به صورت جزئی بخشی از اعتبارات را به صلاحدید خود در موارد دیگر هزینه نماید.

ردیف‌های استانی نیز در اختیار استان قرار می‌گیرد و استان بر حسب نیاز خود می‌تواند آن را در مواردی که تشخیص ‌می‌هد هزینه نماید که البته این در مقایسه با ردیف‌های ملی بسیار ناچیز می‌باشد.

بخشی از ردیف‌های هزینه‌ای جهت موارد مطالعاتی اختصاص داده می‌شود که عبارت است از تخصیص بودجه جهت مطالعه پروژه‌هایی که دستگاه اجرایی مربوطه درخواست می‌نمایند، مثل درخواست مطالعه سد در یک منطقه بخصوص جهت یافتن پاسخ این سئوال که آیا اجرای این سد بخصوص از نظر علمی و عملی امکان‌پذیر هست یا نه و ذکر مزیت‌های آن.

روند تصویب ردیف های اعتباری

روند تصویب ردیف‌های اعتباری به این صورت است که ابتدا دستگاه اجرایی منطقه، پیشنهاد پروژه را می‌دهد سپس در کمیته برنامه‌ریزی شهرستان تصویب شده و جهت اخذ ردیف مطالعاتی به سازمان‌های مربوطه بالادستی معرفی می‌گردد، پس از انجام مطالعات و تایید آن، دستگاه اجرایی استان، مدارک آن را به وزارتخانه مربوط ارسال می‌کند و پس از بررسی کارشناسان مربوطه توسط وزیر تایید شده و به کمیسیون ماده ۲۳ متشکل از معاون برنامه‌ریزی سازمان برنامه و بودجه، معاون برنامه‌ریزی وزیر مربوط و سایر کارشناسان ارجاع می‌گردد و پس از تایید در جدول شماره ۱۹ و ۲۰ قانون بودجه قرار می‌گیرد.

اما در نهایت نمایندگان مجلس هستند که می‌بایستی به لایحه بودجه رای دهند تا تبدیل به قانون شود، در زمان رای‌گیری، نقش نماینده مجلس بسیار مهم است و نماینده می‌بایستی با تعامل با سایر نمایندگان در جهت تصویب آن تلاش کند.

علاوه بر دستگاه اجرایی، نمایندگان مجلس نیز می‌توانند پروژه‌هایی را به دستگاه اجرایی پیشنهاد داده و در مراحل مختلف مطالعه و تصویب، پیگیری و نظارت کنند.

ردیف ملی در واقع «قانون» محسوب می‌شود و نظارت بر افزایش یا کاهش بودجه یک ردیف ملی، به طور مستقیم به میزان تلاش‌ها و پیگیری‌های نماینده بستگی دارد.

سهم خلخال و کوثر از ردیف های ملی

در تاریخ منطقه خلخال ۱۲ ردیف ملی برای منطقه خلخال در قانون بودجه قرار گرفته است که عبارتند از:

۱. فاضلاب شهر خلخال که در زمان مرحوم سید مطهر کاظمی در سال ۶۵ تصویب شد (این ردیف متاسفانه در سال ۹۳ بنا به گزارش مسئولان وقت، حذف شد؛ در حالیکه بیش از ۲۰ کیلومتر از سطح شهر بدون فاضلاب باقی مانده و مسئولان فعلی برای اجرای آن، در به در دنبال بودجه هستند).

۲. سد کیوی در سال ۸۰ در دوره مهرانگیز مروتی نماینده دوره ششم مجلس تصویب شد.

۳. پایاب سد کیوی در سال ۸۵ در دوره مهرانگیز مروتی نماینده دوره هفتم مجلس تصویب شد.

۴. سد بفراجرد در سال ۸۶ در دوره مهرانگیز مروتی نماینده دوره هفتم مجلس تصویب شد.

۵. جاده کیوی-پیریک در سال ۸۶ در دوره مهرانگیز مروتی نماینده دوره هفتم مجلس تصویب شد.

۶. الحاق جاده پونل به ردیف ملی جاده رضوانشهر-خلخال-میانه-میاندوآب در سال ۸۶ در دوره مهرانگیز مروتی نماینده دوره هفتم تصویب شد.

۷. الحاق جاده خلخال-فیروز به ردیف ملی جاده رضوانشهر - خلخال- میانه - میاندوآب در سال ۸۹ در دوره دکتر خالقی نماینده دوره هشتم تصویب شد.

۸. بیمارستان شهر کیوی در سال ۸۹ در دوره دکتر خالقی نماینده دوره هشتم تصویب شد.

۹. فاضلاب شهر کیوی در سال ۸۷ در دوره دکتر خالقی نماینده دور هشتم تصویب شده است.

۱۰. جاده کلور-درام در سال ۸۹ در دوره دکتر خالقی نماینده دوره هشتم تصویب شد که مطالعات آن در دوره نمایندگی مهر انگیر مروتی به تصویب رسیده بود.

۱۱. پایاب سد بفراجرد در سال ۸۹ در دوره دکتر خالقی نماینده دوره هشتم تصویب شد.

۱۲. استقلال دانشکده علوم پزشکی خلخال که در سال ۹۶ در دوره دکتر خالقی نماینده دوره دهم تصویب شد.

مابقی پروژه‌هایی که در منطقه خلخال اجرا شده و یا در حال اجرا هستند، جزو پروژه‌های ردیف ملی نیستند و از اعتبارات استانی بهره می برند.

همچنین ردیف مطالعات جاده هشجین-درام در سال ۸۹ و سد شهید پستی هشجین تصویب و مطالعات آن انجام شده است که با توجه به اینکه دولت تصمیم گرفته است تا اتمام پروژه‌های جاری، ردیف جدیدی ایجاد نشود فعلا در جدول بیست بودجه و در نوبت ورود به پیوست یک لایحه بودجه و مرحله اجرا می‌باشد.

همچنین امسال طرح الحاق تونل الماس و ایجاد واریانت جاده پونل به ردیف پروژه رضوانشهر-میانه-میاندوآب مورد موافقت قرار گرفته است که مناقصه انتخاب پیمانکار و عملیات اجرایی آن شروع خواهد شد.

تونل الماس و واریانت جاده پونل طرحی است که هم گردنه الماس را حذف می‌کند و هم بخش‌های بهمن‌خیز جاده پونل از مسیر حذف ‌می‌شود و مشکلات زمستانی هر دو مسیر جاده پونل و اسالم با این طرح برطرف خواهد شد که بطور مبسوط مورد مطاله شرکت پاسیلو، شرکت مشاور وزارت راه و شهرسازی قرار گرفته است و به تایید نهایی کارشناسان زبده این شرکت و مشاوران ارشد وزارت راه رسیده است.

با توجه به شرایط بحرانی پیش آمده طی بارش های اخیر که به کل باعث مسدود شدن ارتباط خلخال با استان گیلان شد، دکتر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه طی مصاحبه مستقیم با شبکه یک سیما از اختصاص ویژه بودجه 20 میلیارد تومانی به این پروژه و تعجیل در اجرای این پروژه خبر داد و مقرر شد بعد از ایام عید و با مساعد شدن آب و هوا، احداث این تونل به قید فوریت آغاز شود.

تحقیق، گردآوری و نگارش مطلب : محمد پورعزیزی