هفته گذشته میزبان سید غنی نظری، نماینده اهالی شریف خلخال و کوثر در مجلس شورای اسلامی بودیم که حسب تصادف و بطور کاملا اتفاقی با روز خبرنگار مصادف شد. مصاحبه تحت سه موضوع انجام شد که در بخش اول مصاحبه که در این مطلب به حضور شما مخاطبان گرامی ارائه می‌شود‏، موضوع پروژه احداث تونل الماس یا همان تونل جاده خلخال اسالم و اقدامات، مکاتبات و پیگیری‌های نماینده در این خصوص است.

مصاحبه با تبریک روز خبرنگار به تمامی عوامل و تحریریه خلخالیم از طرف نماینده اهالی شریف خلخال و کوثر همراه بود. سید غنی نظری ضمن تشکر بخاطر حضور در دفتر مجلس شورای اسلامی گفت: سایت خلخالیم روایتگر واقعی اتفاقات منطقه است، همچنانکه مقام معظم رهبری فرموده اند در جهاد تبیین، روایت ها باید واقعی باشد و به خاطر منافع شخصی و فردی روایت ها منحرف نشود که اگر چنین اتفاقی بیافتد، خیانت به تاریخ است. در حال حاضر اسناد و مدارک سخن می گویند و این مصاحبه‌ها و حضور قابل تقدیر شما به‌عنوان یک سند تاریخی است و بعد از سالیان سال مورد استناد پژوهشگران حوزه‌ای منطقه قرار خواهد گرفت. لذا روایت صحیح اتفاقات لازمه امانتداری است.

سئوال خلخالیم : پروژه تونل الماس یکی از مطالبات جدی و اساسی اهالی شریف خلخال است. پروژه‌ای که می‌تواند بخش وسیعی از مشکلات اهالی را در گذر از گردنه سخت گذر الماس حل کند. نمایندگان قبل از شما هم به انحاء مختلف پیگیر این پروژه بوده اند و در حال حاضر شاهد هستیم که به جد توسط شما پیگیری شده است. حتی در سفری که وزیر کشور در خردادماه به خلخال و بازدید از پروژه داشت، عنوان شد که به زودی پیمانکار پروژه انتخاب و عملیات احداث اجرایی خواهد شد ولی در حال حاضر خبری از اجرا نیست. لطفا در خصوص این پروژه‏ اقدامات و پیگیری‌هایی که انجام داده‌اید و نتایج آن توضیح دهید و لطفا به اطلاع مردم برسانید که عملیات اجرایی احداث این پروژه چه زمانی محقق خواهد شد؟

پاسخ سید غنی نظری : قبل از هر توضیح دیگری لازم است به اطلاع اهالی شریف خلخال برسانم که عملیات اجرای این تونل به زودی آغاز خواهد شد؛ و اما تونل خلخال اسالم یکی از مطالبات بسیار جدی اهالی شریف خلخال در سنوات گذشته بوده است. در خصوص این پروژه به هیچ وجه ادعا نمی کنم که بنده شروع کرده‌ام و تمامی نمایندگان قبلی به جد پیگیر این پروژه بوده‌اند و هر نماینده ای هم که بر سر کار می آمد موظف بود که آنرا پیگیری کند. طی صحبت هایی هم که با آقای خادمی (معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور) داشتیم عنوان نمود که هر دو نماینده قبلی خلخال به جد پیگیر پروژه تونل الماس بوده اند. متاسفانه وزارت راه به نحوی از انحاء قصد عدم اجرای این پروژه را داشت ولی برخورد بنده با این پروژه فنی بود. لذا در صدد بودم اجرای آنرا به الزام قانونی تبدیل کنم چرا که اگر در حد الزام فنی بماند فردا روزی اگر اتفاقی برای من بیافتد پیگیری و اجرای پروژه مختل خواهد شد.

لازم به توضیح است که برای یک پروژه، دو نکته بسیار مهم و حائز اهمیت است. 1- باید در پیوست یک قانون بودجه قرار گیرد تا اعتبار ملی تخصیص یابد. 2-باید مجوزهای کمسیون ماده 23 را اخذ کند تا شرایط اجرای پروژه فراهم گردد.

پروژه‌ای مثل تونل جزو پروژه های خرد نیست که بتوان آنرا از منابع خرد تأمین اعتبار کرد و نیازمند اعتبار کلان و ملی است. این پروژه نزدیک 734 میلیارد تومان برآورد اولیه دارد. با توجه به زحماتی که در دوران نمایندگان قبلی کشیده شده بود. کار من راحت بود و وزارت راه به لحاظ ذهنی آمادگی پذیرش آنرا داشت اما سازمان برنامه و بودجه سختی‌ها و اذیت‌های زیادی داشت. بابت این موضوع در سال 1400 برای تمامی اعضای کمسیون تلفیق نامه زدم . حدود 47 تا نامه زدم و با تک تک آنها صحبت کردم. موضوع را تشریح کردم، خواهش کردم و حیاتی بودن این پروژه را طرح کرده و خواست وارد کردن آن به ردیف بودجه شدم. نهایتا از آقای قالیباف دستور موافقت اخذ شد و آقای دکتر نیکزاد در این مورد خیلی کمک کرد و نهایتا در قانون بودجه چاپ شد. اما برای شروع عملیات اجرایی این موضوع کافی نبود. 

برای درج در قانون بودجه لازم است ابتدا پروژه‌ای موافقت کمسیون ماده 23 را اخذ نماید. با توجه به اینکه این پروژه موافقت ماده 23 را نداشت به پیشنهاد یک شخصی قرار شد این پروژه را در قالب یکی از پروژه های جاری منطقه در قانون بودجه جای دهیم و سپس به فکر اخذ موافقت ماده 23 باشیم و در آینده بتوانیم بعد از اخذ موافقت های ماده 23 برای آن ردیف اعتباری مستقلی اخذ کنیم.

بعد از درج در قانون بودجه پیگیر اجرای آن بودم ولی با توجه به اینکه موافقت های ماده 23 برای این تونل موجود نبود، اجازه شروع کار وجود نداشت. موضوع را که پیگیری کردم دیدم اخذ موافقت های ماده 23 به مراتب سخت تر از درج پروژه در قانون بودجه کشور است. چرا که در این حالت فقط با یک سازمان طرف هستیم ولی برای اخذ ماده 23 با چندین سازمان باید روبرو شویم. لذا کرارا موضوع را از طریق ریاست محترم جمهور چه در سفرهای استانی و چه از طریق مکاتبات متعدد پیگیری کردم و این موضوع ملکه ذهن مسئولین کشور شده بود. بابت ماده 23, 5 بار در دفتر آقای نیکزاد جلسه گذاشتیم. موافقت های محیط زیست و پدافند غیرعامل را اخذ کردیم و نهایتا در بهمن 1401 موافقت ماده 23 تونل الماس صادر شد.

حال بعد از طی این دو قدم بسیار اساسی که انصافاً هم زمان بر و انرژی بر بود، اجرای پروژه باید شروع شود. در حال حاضر مطالعه این تونل انجام شده است. بعد از آگهی خرداد ماه در حال حاضر پیمانکار انتخاب شده است. در تاریخ 28 تیر 1402 در دفتر آقای خادمی جلسه ای داشتیم با حضور آقای یزدانی معاون وزیر راه و شهرسازی و معاون زیرساخت راههای کشور و وعده داده شد که تا 20 روز آینده عملیات احداث تونل الماس آغاز خواهد شد، روز گذشته (16 مرداد 1402) طی تماسی عنوان کردند که آماده کلنگ زنی هستیم. بنده اعتقاد دارم موضوع کلنگ زنی و تجهیز کارگاه همزمان باید اتفاق بیافتد و به زودی این اتفاق محقق خواهد شد. سال گذشته برای این پروژه 40 میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده بود. امثال 130 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. این مبالغ مختص پروژه تونل الماس است که آخرین دستور مربوط به روز گذشته (16مرداد 1402) است که عنوان شده جهت اقدام و مساعدت حداکثری که قرار است مبلغی حدود 80 میلیاد تومان بعنوان پیش پرداخت تجهیز کارگاه پرداخت شود. پروژه احداث تونل این مزیت را دارد که در فصل سرد سال هم در داخل تونل قابلیت فعالیت عمرانی وجود خواهد داشت.

سئوال: در زمان دکتر خالقی پروژه این جاده در ردیف اعتبارات ملی جزو پروژه رضوانشهر، خلخال، میانه، میاندوآب، فیروزآباد، آق کند قرار داشت، چرا به سرانجام نرسید؟

پاسخ: زمانیکه بنده مسئولیت نمایندگی اهالی شریف خلخال و کوثر را عهده دار شدم، چنین چیزی در ردیف اعتباری ندیدم، نه اینکه ادعا کنم وجود نداشته ولی بنده چیزی ندیدم و چه بسا به خاطر اینکه موافقت اصولی ماده 23 را نداشته می توانسته به واسطه آن به نتیجه نرسیده باشد و حذف شده باشد. در حال حاضر این پروژه ردیف اعتباری دارد، مطالعات آن تکمیل است، موافقت های زیست محیطی دارد و تمامی موافقت های اصولی که برای یک پروژه باید اخذ شود را داراست. و شناسنامه اجازه شروع این پروژه توسط وزارت مربوطه صادر شده است. تحت عنوان (کمسیون ماده 23 تنظیم بخشی از مقررات دولت 2).تا قبل از صدور ماده 23 امکان پیگیری جدی برای اجبار وزارت راه وجود نداشت ولی الان با قاطعیت می توانیم پیگیری کنیم که پروژه شروع شود. آخرین نامه وزارت راه در تاریخ اول مرداد 1402 این موضوع را تأیید می‌کند. در کل در این مدت بالغ بر 200 مکاتبه و 50 جلسه حضوری داشتیم تا بتوانیم درخواست هایمان را به نتیجه برسانیم و به آرزوی دیرینه اهالی شریف خلخال جامع عمل بپوشانیم.

سئوال: هر پیمانکاری زمانی تمایل به حضور در پروژه خواهد داشت که حدود 30 درصد اعتبار یک پروژه به آن تخصیص یابد. یعنی برای پیمانکار باید صرفه اقتصادی داشته باشد که کارگاه را تجهیز کند و برای ادامه نیز انگیزه داشته باشد و موضوع دیگر اهلیت و توان مالی اولیه پیمانکاران است که باید این مورد نیز لحاظ گردد. متاسفانه شاهد هستیم که در منطقه ما پروژه ها به پیمانکاران ضعیف سپرده می شود و این پیمانکاران از عهده انجام کار بر نمی آیند و در نهایت موجب نا امیدی مردم می شوند . در این خصوص چه فکری شده است؟

پاسخ: در خصوص انتخاب پیمانکار حساسیت به خرج داده ایم. افراد زیادی جهت اجرای پروژه مراجعه کرده اند. ولی با توجه به اینکه پروژه بالای هفتصد میلیارد تومان است قانون اجازه نمی‌دهد اجرای آن به پیمانکار ضعیف واگذار شود و حتما باید گرید 1 باشد. یک ماه و نیم فقط ارزیابی پیمانکاران زمان برد. حتی به پروژه تونل اجرا شده‌ای در یکی از استان های جنوبی مراجعه کردم و در خصوص نحوه کار پیمانکار تحقیق کردم و متوجه شدم پیمانکار موفقی نبوده و باعث شده از بکار گیری آن منصرف شویم. در حال حاضر پیمانکاری که انتخاب شده است در کشور ارمنستان فعال است و پیمانکار قوی به نظر می رسد.

سئوال: در خصوص سایر پروژه‌های منطقه و تخصیص اعتبارات برای آنها چه خبر ؟

پاسخ: در حال حاضر متاسفانه به هیچکدام از پروژه‌های استانی ریالی تخصیص نداده‌اند و به شدت از این موضوع ناراحت و گلایه‌مند هستیم الا پروژه راه آهن اردبیل میانه؛ به نظر می رسد تا زمانیکه کل اعتبارات استان را نبلعد ول کن نخواهد بود! ولی به شدت پیگیر هستم بابت پروژه تونل اعتبارات بیشتری اخذ کنم و دستورات لازم در این خصوص اخذ شده است.

این شرح حال تونل از زمان آقای اسلامی، مرحوم قاسمی و در حال حاضر آقای بذرپاش است.که در زمان آقای اسلامی موضوع برنامه بودجه را کمک کردند، مرحوم قاسمی در خصوص ماده 23 کمک کرد و این وزیر هم قول مساعد در آغاز عملیات اجرایی تونل الماس داده است.

در ادامه جلسه مصاحبه تعدادی از مکاتبات و پیگیری‌هایی که در طی سالهای اخیر توسط نماینده خلخال و کوثر انجام شده بود مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت که تصاویر این مکاتبات جهت رویت و استفاده مخاطبان گرامی درج می‌گردد.

مصاحبه و انتشار: مسعود شیرعلی‌پور
تاریخ مصاحبه : 17 مرداد 1402. تاریخ انتشار: 23 مرداد 1402

لینک کوتاه: khalkhalim.com/b06ce